نگرانی نبود دز دوم واکسن اسپوتنیک
نیک نیوز: نبود دز دوم واکسن اسپوتنیک در کشور باعث شده است تا وزارت بهداشت امروز اعلام کند که برای دز دوم این واکسن روسی، واکسن آسترازنکا تزریق می‌شود، این اتفاق هم باعث ایجاد نگرانی‌هایی شده است.
در همین رابطه علیرضا رئیسی معاونت بهداشت وزارت بهداشت طی نامه‌ای به دانشگاه‌های علوم پزشکی نوشت: «با توجه به عدم تامین دوز دوم واکسن اسپوتنیک‌وی و نامشخص بودن زمان تامین آن در آینده نزدیک، به منظور پیشگیری از تاخیر بیشتر واکسیناسیون و اعتراضات دریافت‌کنندگان نوبت اول و براساس مصوبه کمیته فنی کشوری واکسیناسیون کرونا، لازم است به افرادی که نوبت اول واکسن اسپوتنیک‌وی را دریافت کرده‌اند، یک نوبت واکسن آسترازنکا به جای نوبت دوم واکسن اسپوتنیک وی تجویز شود.»
براساس آخرین آمار اعلام شده توسط وزارت بهداشت تاکنون ۸۵۶۹۳ نفر در کشور موفق به تزریق دز دوم واکسن اسپوتنیک نشده‌اند و حالا به نظر می‌رسد با مصوبه جدید کمیته فنی کشوری واکسیناسیون کرونا، این افراد باید واکسن آسترازنکا تزریق کنند.
تزریق ترکیبی دو واکسن برای کرونا موضوعی تقریبا جدید است و به همین دلیل هم این تصمیم وزارت بهداشت منجر به ایجاد نگرانی‌هایی شد، اگرچه به گفته کارشناسان، مطالعات قبلی و شباهت‌هایی که بین این دو واکسن وجود دارد نشان می‌دهند که جای نگرانی نیست.
چرا آسترازنکا؟
به طور کلی واکسن‌های کنونی کرونا در پلتفرم‌های مختلفی ساخته شده‌اند، مثلا برخی واکسن‌ها مثل سینوفارم یا برکت از ویروس ضعیف شده هستند. برخی دیگر از نوع ژنوم هستند که سردسته آن‌ها واکسن‌های MRNA مانند فایزر و مدرنا هستند و...
گروهی دیگر از واکسن‌ها قطعاتی از ویروس کووید-۱۹ را حمل می‌کنند و سردسته این گروه واکسن‌های اسپوتنیک و آسترازنکا هستند و در واقع هر دو واکسن از نوع آدنوویروسی هستند.
تزریق آسترازنکا جای اسپوتنیک؛ جای نگرانی وجود دارد؟
محمدرضا صالحی، متخصص عفونی بیمارستان امام خمینی(ره) که در برخی از جلسات تصمیم‌گیری درباره سرنوشت دز دوم اسپوتنیک شرکت داشته است، به خبرآنلاین می‌گوید: «در دنیا مطالعات مختلفی درباره تزریق پلتفرم‌های مختلف منتشر شده است و چند مطالعه مهم نشان می‌دهد نه تنها این موضوع عیبی ندارد بلکه ممکن است که مزایای مختصری هم داشته باشد. البته درباره اسپوتنیک از پلتفرم‌های مختلفی استفاده نمی‌کنیم فقط مقداری آدنوویروس‌ها با هم فرق می‌کنند و با توجه به طراحی واکسن به نظر می‌رسد این منطقی‌ترین راه حل ممکن بود.»
او ادامه می‌دهد: «واکسن‌های دز یک و دو اسپوتنیک فرق می‌کرد، اما الان بخاطر کم اثری دز دوم روس‌ها عملا آن را حذف کرده‌اند و واکسن اسپوتنیک لایت تقریبا همان اسپوتنیک یک است. به نظر می‌رسد طبق تحقیقات خود روس‌ها هم دیگر قائل به تزریق دز دوم اسپوتنیک نیستند.»
ایران کیس آزمایشگاهی تزریق واکسن ترکیبی می‌شود؟
نبود مطالعات گسترده درباره تزریق ترکیبی دو واکسن اسپوتنیک و آسترازنکا هم باعث تشدید نگرانی‌ها شده است و حتی به گفته برخی با این کار مردم «کیس آزمایشگاهی» می‌شوند.
صالحی توضیح می‌دهد: « این نگرانی که مردم نمونه آزمایشگاهی می‌شوند درست نیست، من در جریان هستم که بسیاری همکاران ویروس‌شناس و دیگر متخصصین چندین جلسه برگزار کردند و به این نتیجه رسیدند.»
همچنین به نظر می‌رسد این اولین باری نیست که چنین اتفاقی رخ داده است، از اوایل فوریه آزمایشی روی ۵۰ نفر در کشور آذربایجان انجام شد و به آن‌ها دز اول واکسن اسپوتنیک و دز دوم واکسن آسترازنکا تزریق کردند که خوشبختانه نتایج این آزمایش محدود از ایمنی این اقدام خبر داد.
متخصص عفونی بیمارستان امام خمینی(ره) می‌گوید: «این تصمیم بدون مطالعه گرفته نشد و اساتیدی که تصمیم گرفتند مقالات مختلفی را مطالعه کرده‌اند و براساس مطالعات منتشر شده و موارد مشابه به وجود آمده به این نتیجه رسیدند که استفاده از دو آدنوویروس در دو دز مختلف می‌تواند کمک کند. این موضوع را همکاران ویروس شناس ما هم مورد بررسی قرار دادند و این موضوع را تایید کردند.»
چرا دز دوم واکسن اسپوتنیک وارد نشد؟
کمبود تنها ۸۵ هزار دز از واکسن اسپوتنیک در کشور، آن هم در حالی که دز دوم و اول این واکسن با یک دیگر متفاوت است هم سوالات زیادی به وجود آورده است.
رییسی، سخنگوی ستاد مقابله با کرونا، در روز دهم شهریور ماه این رابطه گفته بود: « در خصوص واکسن اسپوتنیک همانطور که می دانید اسپوتنیک دارای دو دز یک و دو است که با یکدیگر کاملا متفاوت هستند. شرکت اسپوتنیک حدود ۴۵ هزار عدد واکسن دز دو را کمتر از میزان تقاضا شده در اختیار ما قرار داد و دچار کمبود شدیم.»
نظر شما