مسیر سخت صادرات سنگ

نيك نيوز: اگرچه در دنیا به صورت نرمال ۲‌درصد از ذخایر سنگی، استخراج شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد، در ایران تنها زیر یک‌درصد از ذخایر استفاده می‌شود. این موضوع، باعث شد تا نشست شورای سیاستگذاری انجمن سنگ ایران به‌منظور هماهنگی‌‌‌های لازم برای برگزاری همایش سنگ گروه رسانه‌‌‌ای «دنیای‌اقتصاد» برگزار شود. بهرام شکوری، رئیس انجمن ملی سنگ ایران، در این نشست گفت که به نظر می‌رسد تنها راه موجود برای اصلاح بازار سنگ، رفتن به سمت بازارهای صادراتی است. تجارب «دنیای‌اقتصاد» در برگزاری همایش‌های معدنی گوناگون باعث شده است تا انجمن ملی سنگ ایران با این گروه رسانه‌ای برای برگزاری همایش صنعت سنگ، همکاری کند.

علیرضا بختیاری، مدیرعامل گروه رسانه‌‌‌ای «دنیای‌اقتصاد»، در این نشست با اشاره به این تجارب، از پتانسیل سنگی بزرگ ایران گفت. به عقیده او، این همایش باید دو نتیجه مشخص را همراه خود داشته باشد. اول آنکه مزیت صادراتی سنگ به‌خوبی شناخته شود و در ادامه، بتوان بر تصمیم‌گیری‌های سیاستگذاران، اثر گذاشت.

سهم بالای معدن از صادرات غیرنفتی

در ابتدای این جلسه، بهرام شکوری، رئیس انجمن ملی سنگ ایران گفت: با توجه به تجربه موفق «دنیای‌اقتصاد» در برگزاری ۱۳همایش فولاد و ۵همایش فلزات غیرآهنی که افتخار همکاری در آن را داشتیم اکنون به دنبال آغاز طرحی جامع با همراهی «دنیای‌اقتصاد» و انجمن ملی سنگ هستیم. آثار بسیار خوب در زنجیره‌‌‌های فولادی و فلزات غیرآهنی در همایش‌‌‌های پیشین «دنیای‌اقتصاد»، از اصلاح ناترازی‌‌‌ها و زنجیره ارزش تا حضور در بازارهای صادراتی و نوشتن اولین طرح جامع فولاد، روی، مس و طلا، یکی از دلایل این تصمیم بوده است.

وی افزود: با توجه به سهم ۳۰درصدی بازار معدنی از صادرات غیرنفتی، طبیعی است که صنعت سنگ استعداد خوبی در این زمینه و بازارهای جهانی داشته باشد، زیرا پتانسیل بی‌‌‌بدیلی در این حوزه وجود دارد. در ایران ذخایر طبیعی سنگ قابل‌توجهی داریم، این درحالی است که اکتشافات زیادی در حوزه سنگ صورت نگرفته است. اگر این اتفاق رخ دهد، می‌‌‌توانیم ذخایر ارزشمندی را به دارایی‌‌‌های معدنی خود اضافه کنیم. به‌طور کلی، صنعت سنگ ایران، از ۱۸میلیارد تن ذخایر اثبات‌شده، رتبه چهارم را در اختیار دارد. پتانسیلی که در تولید سنگ وجود دارد، تا ۳۰میلیون تن در داخل کشور نیز وجود دارد. در دنیا به صورت نرمال ۲‌درصد از ذخایر استخراج شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد و این درحالی است که ما در ایران زیر یک‌درصد از ذخایر را استفاده می‌‌‌کنیم. ایران می‌‌‌تواند مثل چین که ۱۰‌درصد از بازارهای جهانی را در دست دارد، در این حوزه تحولی ایجاد کند تا ارزآوری خوبی با به‌دست آوردن سهم ۱۰درصدی از بازارهای جهانی، صورت گیرد. ارزآوری میلیارد دلاری الزاماتی دارد و برای رسیدن به آن زمان لازم است. حجم بازار سنگی که برای ۲۰۲۳ پیش‌بینی می‌‌‌شد، نزدیک به ۴۰میلیارد دلار بود و این بازار تا سال ۲۰۳۰ به بالای ۵۵میلیارد دلار خواهد رسید. هرچقدر که بتوانیم با برنامه‌ریزی مناسب از این بازار سهمی به دست آوریم، تاثیر مثبتی بر آینده سنگ ایران خواهیم گذاشت. قطعا سهم کنونی ایران از بازار سنگ جهانی، زیبنده صنعت سنگ کشور نیست و باید شرایط تغییر کند.

معجزه کاشت مو با روش میکروگرافت بدون بانک مو مادام‌العمر و با خواب طبیعی

وی افزود: به نظر می‌رسد تنها راه موجود برای اصلاح بازار سنگ، این است که بازارها را به سوی صادراتی شدن ببریم. همچنین باید از سنگ، فرآوری‌‌‌های مختلفی را تولید کنیم. باید از کوچک‌ترین نقاطی که سنگ ارزش‌‌‌زایی می‌کند بهره ببریم. زمینه‌‌‌های مختلفی در بخش سنگ کشور وجود دارد، اما از این پتانسیل به‌درستی استفاده نمی‌شود. امیدواریم در همایش ملی سنگ ایران از کنسرسیوم سنگ رونمایی کرده و‌ سازوکارهای آن را تبیین کنیم تا به کمک آن، صنعت سنگ کشور توسعه یابد.

اهمیت برگزاری همایش سنگ ایران

در ادامه، علیرضا بختیاری، مدیر مسوول «دنیای‌اقتصاد»، در خصوص برگزاری این جلسه گفت: باید در ابتدا توضیح داد که انگیزه «دنیای‌اقتصاد» از برگزاری این همایش چیست و چه دستاوردی از این همایش حاصل خواهد شد. با توجه به اینکه ایران، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده و تولیدکننده فولاد منطقه بود و به واسطه‌‌‌ به این‌که قبلا هیچ همایش فولادی در کشور برگزار نشده‌بود، در سال ۱۳۸۷، «دنیای‌اقتصاد» تصمیم گرفت به جای اینکه همایشی در دبی یا استانبول برگزار شود، همایشی فولادی در تهران برگزار کند.

او افزود: بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها، سیاستگذاری‌ها، بازارسازی‌‌‌ها و نتایج منحصربه‌فرد صنایع مختلف، در همین همایش‌‌‌ها انجام می‌گیرد. از سال ۱۳۸۸، تا سال پیش از خروج ترامپ از برجام، حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰مهمان خارجی، در همایش فولاد و زنجیره آن که توسط «دنیای‌اقتصاد» برگزار می‌‌‌شد، حضور می‌‌‌یافتند. این همایش به محور تصمیم‌سازی، بازارسازی و تعیین قیمت منطقه‌‌‌ای تبدیل شده بود. با این حال با خروج ترامپ از برجام و تشدید تحریم‌ها، شرایط کمی دگرگون شد، اما باز هم این همایش با قدرت به کار خود ادامه داد.

بختیاری در ادامه گفت: خروجی همایش سنگ باید دو نتیجه مثبت داشته باشد که البته کسب این نتایج، با تداوم عمل رخ خواهد داد. اول باید دید در کدام بخش‌‌‌ها مزیت نسبی وجود دارد تا سفره کار را بزرگ‌تر کنیم. درواقع باید بگوییم مزیت‌‌‌های سنگ به قدری بزرگ و قابل گسترش است که حتی اگر شرکتی، تولید کم داشته باشد هم می‌‌‌تواند بازارهای بزرگی را به دست آورد.

در کشورهای دیگر هم این موضوع رخ داده و برخی از این کشورها حتی الزاما تولیدکننده محصول هم نیستند، اما به‌واسطه اینکه محل ترانزیت کالا شده‌‌‌اند، مزیت قابل‌توجهی در این کالا دارند و هاب منطقه‌‌‌ای در آن کشورها شکل می‌گیرد. با توجه به بررسی‌‌‌های موجود، سنگ پتانسیل داشتن بازاری بزرگ برای صادرات را دارد و اگر صادرات رونق گیرد و با رشد مواجه شود، به طور خودکار بازار داخلی نیز رونق می‌گیرد و شرایط آن بهبود خواهد یافت. میزان تولید فعلی سنگ، عدد کمی در تولید و بازار ایران است و باید با رونق آن، شرایط را به سوی بازار صادراتی پیش برد. یکی از اهداف و چشم‌‌‌انداز‌‌‌های این همایش، همین خواهد بود.

مدیر مسوول «دنیای‌اقتصاد» در ادامه بیان کرد: بخش دوم خروجی این همایش که از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار است و به واسطه آن، بخش اول نیز حاصل ‌‌‌می‌شود، اثرگذاری بر تصمیم‌گیری‌‌‌های سیاستگذار در این حوزه است.

وقتی کسی قصد حضور در صنعت سنگ را دارد، موانع صادراتی را سد راه خود می‌‌‌بیند. دولت دستی در کار دارد، تعرفه وضع می‌کند و موانعی را سد راه توسعه این بازار شکل خواهد داد. هدف همایش این است که بتواند هر کسی را که تصمیم‌گیر است، از جمله دولت و سیاستگذاران را وادار کند تا تصمیم درستی اتخاذ کرده و موانع را برطرف کنند. وقتی اینجا نتیجه‌گیری رخ دهد و بازتاب رسانه‌‌‌ای پیدا می‌کند، این بازتاب خود را در خروجی‌‌‌های سیاستگذار نشان خواهد داد. یعنی اگر در جایی مشکلی باشد، می‌‌‌توان اثرگذاری‌‌‌های لازم را بر تصمیمات سیاستگذار و دولت ایجاد کرد. این موضوع به مرور زمان رخ می‌دهد و باید در برخی مواقع مانع تصمیم‌گیری‌‌‌های غلط دولت و سیاستگذار باشیم. اینکه رسانه همایش‌های مختلف معدنی را برگزار می‌کند، به این دلیل است که قصد نداریم تنها نشستی برگزار کرده و با صدور قطع‌‌‌نامه‌‌‌ای، کار را تمام کنیم. این موضوع باید در طول سال پیگیری شود، چون چنین بحثی بخشی از دغدغه‌‌‌ها و گرفتاری‌‌‌های تولیدکننده و صادر‌کننده است و همیشه با آن مواجه هستند.

وی افزود: باید در انواع قالب‌‌‌ها و ابزارهای رسانه‌‌‌ای موجود، تمامی دغدغه‌‌‌ها و اهداف سنگ ایران را مطرح کرد. اکنون باید به سیاستگذار گفت وقتی توان فروش نفت نیست، باید بر صادرات محصولات دیگری تکیه کرد. برای این کار باید موانع برطرف شود. نمی‌‌‌توان با تصمیمات لحظه‌ای، تعرفه‌‌‌های صادراتی را تغییر داد و هر لحظه یک تصمیم گرفت. رسانه می‌‌‌تواند با ایجاد اثر بر تصمیم‌گیرنده، تصمیمات درست را به او منتقل کند. سیاستگذار باید بداند وقتی یک مشتری در بازار بین‌المللی پیدا شد، این مشتری منتظر ما نخواهد نشست و اگر کالای باکیفیت و با قیمت خوب در اختیار او قرار ندهیم، فرصت را از دست خواهیم داد. این مشکل را در زمینه سیاستگذاری داریم و نمی‌‌‌توانیم در هر لحظه سیاستگذاری را تغییر دهیم. اگر رسانه را به صورت بلندمدت در نظر بگیریم، نقش موثری بر تصمیم‌گیری‌‌‌ها خواهد داشت. با تمام مشکلات و شرایط تحریمی، می‌‌‌توان این بازار را رونق داد. پول و تولید مانند آب مسیر خود را پیدا خواهد کرد.

بختیاری در نهایت گفت: ۲۰۰میلیون دلار برای صنعت سنگ ایران که ذخایر بزرگی دارد قابل قبول نیست و باید با نگاه توسعه بازار، سهم همه فعالان در این بازار را توسعه داد. با باز شدن فضای تولیدی در صنعت سنگ، هرکسی می‌‌‌تواند نقش موثر خود را پیدا کند و سنگ‌بنای این همایش این اهداف است. این اهداف و این همایش با همکاری قابل‌توجه انجمن سنگ می‌‌‌تواند راه خود را پیدا کرده و نقشی موثر در توسعه صنعت سنگ ایفا کند.

سروش فولادچی، مدیر مرکز همایش‌‌‌های «دنیای‌اقتصاد» نیز با ارائه گزارشی، تاریخچه رویدادهای برگزارشده توسط «دنیای‌اقتصاد» را بررسی کرد. وی گفت: شروع این همایش‌‌‌ها از سال ۱۳۸۷ بود که از آن زمان تا الان، ۱۳دوره همایش صنعت فولاد و سنگ‌آهن برگزار شده و چون برگزار‌کننده این همایش‌ها، یک رسانه بوده، بدون هیچ وقفه‌‌‌ای این همایش‌‌‌ها برگزار شده است. پنج‌دوره چشم‌‌‌انداز فلزات غیر‌آهنی و دو دوره همایش معدن‌کاری دیجیتال نیز از دیگر همایش‌‌‌های برگزار شده توسط «دنیای‌اقتصاد» بوده‌اند. سه‌همایش فلزی نیز با هم تجمیع شدند. اما این همایش‌‌‌ها با هویت مستقل، طی روزهای متوالی، در اردیبهشت‌ماه سال آتی برگزار خواهند شد.

در پایان این جلسه، حاضران و اعضای انجمن سنگ با مطرح کردن مشکلات خود در زمینه سنگ ایران، به بحث و تبادل نظر درباره مشکلات و موانع خود پرداختند. اعضای انجمن سنگ در خصوص موانعی که برای حضور در انجمن از سمت اتاق بازرگانی ایجاد شده، دخالت‌‌‌های دولتی و نبود فرآوری و فناوری در صنعت سنگ ایران گفتند و این موضوع را نیازمند راهکاری مناسب دانستند.

موفق، نماینده هلدینگ توسعه صنایع و معادن سیلک، در این جلسه گفت: با توجه به تجربه حضور من در بخش دولتی معدن، یکی از مهم‌ترین مسائلی که می‌توان در این زمینه انتظار داشت، حضور بیشتر دولتی‌هاست. غفلت دولتی‌‌‌ها از بخش معدن ضربه مهلکی به این بخش وارد می‌کند و نیاز به توجه بیشتری در این حوزه است.

جعفر ثنایی، عضو انجمن ملی سنگ ایران نیز در این جلسه ضمن اعتراض به شرایط حضور در انجمن ملی سنگ گفت: اتاق بازرگانی به عنوان نهادی که به پارلمان بخش خصوصی معروف است، ضوابط سختی را در راه حضور در انجمن ملی سنگ ایران گذاشته است.

حسین دنیاگرد راد، طراح انجمن سنگ استون بلادی نیز در این جلسه از لزوم تغییر شرایط تولید و فرآوری سنگ گفت. او افزود: در حالی که در دنیا نمایشگاه‌ها و همایش‌هایی از هنر سنگی کشورهای مختلف برگزار می‌شود، این موضوع در ایران وجود ندارد و باید به آن توجه کافی شود و باید همکاری‌های موثری با کشورهای خارجی در زمینه معرفی هنر سنگی ایران انجام داد.